متخصص ارتودنسی کیست؟

متخصص ارتودنسی دندان که به آن ارتودنتیست هم گفته می‌ شود یک دندانپزشک متخصص است که با گذراندن دوره‌ های خاص و تخصصی، مجوز تشخیص، پیشگیری و درمان مشکلات یا نامنظمی های دندان و ناهنجاری‌ های فکی را دریافت می‌ کند. دقت کنید که ارتودنیست ها ابتدا دندانپزشکان عمومی هستند که به صورت تخصصی و آکادمیک مهارت‌ ها و دانش ارتودنسی را فرا می‌ گیرند. اما دندانپزشکی که این دوره تخصصی را طی نکرده باشد ارتودنتیست نیست و نمی‌ تواند درمان‌ های ارتودنسی را انجام دهد و مطالب کاربردی درباره ارتودنسی را بیشتر بداند.

ارتودنسی دندان برای چه کسانی است؟

در ساده‌ ترین حالت اگر شما فردی هستید که دندان‌ های نامنظنم، نامرتب یا ناتراز دارید و یا دو فک شما با هم هماهنگی یا همپوشانی مناسبی ندارند، نشان دهنده این است که شما نیاز به درمان ارتودنسی دارید.

این مشکلاتی که در ادامه لیست شده، همگی نیاز به مداخله ارتودنتیست دارند و اگر بدون درمان رها شوند نه تنها بدتر شده، بلکه مشکلات زیادی برای بهداشت دهان و دندان پیش می آورند:

• کج بودن دندان‌ ها
• ازدحام یا شلوغی دندان‌ ها
• روی هم خوابیدن دندان‌ ها
• وجود فاصله بین دندان
• رویش نامناسب دندان‌ ها
• کوتاه یا بلند بودن دندان‌ ها
• جلو بودن فک پایین (یا عقب بودن فک بالا)
• عدم هموشاپی افقی فک‌ ها

همچنین اگر یکی از موارد زیر در خصوص فرزندتان صادق است، باز هم نیاز به مراجعه به یک متخصص ارتودنسی دارید:

• مکیدن بیش از حد انگشتان یا اشیاء پس از دوران شیردهی (معمولا بیشتر از سن ۴ یا ۵ سالگی)
• افتادن زودتر از موعد دندان های شیری
• دیر در آمدن دندان دائمی
• برخورد ضربه به صورت
• کوچک بودن فک بالا
• داشتن شکاف لب یا کام
• داشتن تنفس دهانی

بهترین سن برای ارتودنسی دندان؟

درمان ارتودنسی دندان در کودکان معمولا از سن ۱۲ سالگی شروع میشود یعنی درست زمانی که تمام دندان های شیری ریخته و دندان های دائمی سر از لثه در آورده اند. هر چند که نمیتوان این سن را بهترین سن انجام درمان ارتودنسی نامید، اما یکی از بهترین زمان های ممکن است. در این بین استثناهایی وجود دارد. برای مثال کودکانی که از مشکل شکاف لب یا کام رنج میبرند، باید پیش از تکامل و توسعه دندان های دائمی خود تحت درمان ارتودنسی قرار بگیرند.

درمانهای‌ ارتودنسی تنها مختص کودکان و نوجوانان نیست و غالبا در بزرگسالان نیز انجام میشود. بعد از سن بلوغ میتوان در هر سنی اینکار را انجام داد. اما باید توجه کرد که هرچه سن بالاتر میرود معمولا شانس درمان کمتر و طولانی تر میشود.

آیا ارتودنسی دندان با درد همراه است؟

شما ممکن است کمی بعد از نصب براکت ارتودنسی به مدت چند روز دردی را تجربه کنید که با مصرف دارو زیر نظر پزشک قابل کاهش است، البته ممکن است در طول دوره درمان به دلیل زخم شدن لب و لثه، دردی را تجربه کنید که باید با پزشک خود در میان بگذارید، برای اطلاعات بیشتر می‌توانید به محتوای ” ایا ارتودنسی درد دارد” مراجعه کنید.

انواع ابزارهای ارتودنسی

• براکت: براکت ارتودنسی انواع مختلفی دارد اما عملکرد تمامی آنها تقریبا یکسان است. در سیستم براکت، نگین های براکت به دندان ها چسبیده می شوند و مانند دستگیره عمل می کنند و سیم ارتودنسی این دستگیره ها را می گیرد و دندان ها را به جای اصلی خود می کشد. انواع براکت ارتودنسی عبارتند از: براکت فلزی، براکت سرامیکی و براکت لینگوال.
• الاینر شفاف یا اینویزیلاین: وظیفه این ابزار ارتودنسی هم کاملا مشابه براکت است؛ یعنی دندان ها را به جایگاه اصلی خود هدایت می کند اما در این ابزار از هیچ گونه قطعه فلزی استفاده نشده است و جنس آن از پلاستیک بی رنگ است.
• هدگیر ارتودنسی: استفاده از این ابزار بیشتر در گذشته رواج داشته است. هدگیر ارتودنسی بر روی سر قرار می گیرد و از جلو به بخشی از براکت متصل می شود. هدگیر انواع مختلفی دارد که هر کدام برای درمان مشکل خاصی کاربرد دارد.
• بایت پلیت: از بایت پلیت برای درمان مشکلات اوربایت استفاده می شود. در واقع این وسیله اجازه نمی دهد فک بالا هنگام بسته شدن دهان بیش از حد پایین بیاید.
• الاستیک یا کش ارتودنسی: از کش ارتودنسی برای تسریع روند درمان و جابجایی سریعتر دندان ها در ارتودنسی ثابت استفاده می شود.
• هربست: این وسیله در ارتودنسی کودکان و نوجوانان استفاده می شود و به اصلاح تناسب بین دندان ها و فکین کمک می کند.
• وسیع کننده کام: این وسیله برای پهن تر کردن سقف دهان در سن رشد کاربرد دارد تا فضای بیشتری در قوس دندانی ایجاد شود و مشکل تنگی کام رفع شود.
• نگهدارنده ارتودنسی یا ریتینر: از نگهدارنده ارتودنسی پس از درآوردن براکت ارتودنسی استفاده می شود تا دندان ها در موقعیت جدید خود ثابت شوند.
• فضا ساز یا جدا کننده ارتودنسی: فضا ساز یک قطعه پلاستیکی یا فلزی کوچک است که مابین دو دندان آسیاب قرار گرفته می شود تا کمی بین آنها فاصله ایجاد کند. در واقع هدف از ایجاد فاصله بین دو دندان آسیاب این است که متخصص ارتودنسی بتواند حلقه فلزی براکت را دور دندان آسیاب متصل کند.
• فضا نگهدار: ازفضانگهدار که انواع مختلفی دارد به منظور حفظ طول قوس دندانی پس از افتادن دندان شیری استفاده می شود تا فضای کافی برای رشد دندان دائمی باقی بماند.

مراحل انجام انواع ارتودنسی دندان چگونه است؟

یافتن بهترین متخصص ارتودنسی کرج سبب می شود ، که دوره درمان ارتودنسی را بدون هیچ مشکلی پشت سر بگذارید. پس از انتخاب دندانپزشک خوب ، برای درمان ارتودنسی روند زیر انجام می شود :

جلسه مشاوره :  پس از معاینه دندان ها توسط ارتودنتیست خوب در کرج ، با توجه به مشکلات و شرایط دندان ها ، روش های درمانی برای کسب بهترین نتیجه ، توسط پزشک به بیمار ارائه می شود. در این جلسه برای اینکه پزشک متخصص از وجود هر گونه مشکل احتمالی در شما آگاهی یابد ، معمولا سوالات متعددی را از شما خواهد پرسید. لازم است برای همکاری با دندانپزشک متخصص و انتخاب بهترین شیوه درمان انواع ارتودنسی ، به تمامی سوالات او به دقت پاسخ دهید.

عکسبرداری از دندان : برای اینکه فوق تخصص ارتودنسی بتواند به خوبی شرایط دندان ها را بررسی کند ، از دهان بیمار عکس های اشعه ایکس و پانورامیک تهیه می کند. در این عکس ها موقعیت دندان ها به خوبی آشکار می شود و دندان های آسیب دیده ، قابل تشخیص خواهند بود. ممکن است مشکلاتی در ریشه دندان ها وجود داشته باشد ، که تنها با عکسبرداری از دندان قابل تشخیص باشد.

کشیدن دندان قبل از ارتودنسی : گاهی دکتر ارتودنسی کرج ، بعد از مشاهده عکس های اشعه ایکس ، ممکن است کشیدن یکی از دندان ها را توصیه نماید. اینکه کدام دندان با کشیده شدن می تواند فضای کافی را برای سایر دندان ها و انجام ارتودنسی فراهم کند ، تنها توسط دندانپزشک متخصص تعیین خواهد شد. به صورت معمول دندانی که باید کشیده شود ، یکی از دندان های آسیاب پیشین است ، یا این دندان می تواند از بین دندان های اضافی که بر روی سطوح بالا یا پایین دندان ها ظاهر شده اند ، انتخاب شود.

ایجاد فاصله مناسب : برای اینکه فاصله مناسب بین دندان ها قبل از شروع درمان ارتودنسی سنجیده شود ، متخصص ارتودنسی از ابزار های گوناگونی استفاده می کند. براکت های ارتودنسی برای قرار گرفتن در جای مناسب خود ، نیاز به فاصله های مناسبی دارند. در موارد کم بودن فاصله میان دندان ها ، لازم است ارتودنتیست با بهره گیری از ابزار های مختلف این فاصله را ایجاد نماید. به ابزار هایی که برای ایجاد فاصله بین دندان ها مورد استفاده قرار می گیرند ، فاصله ساز یا اسپیسر می گویند. برای اینکه فاصله مناسب بین دندان ها ایجاد شود ، گاهی لازم است چند روز تا چند هفته از اسپیسر ها استفاده نمایید.

قالب گیری از دندان ها : قبل از اینکه تجهیزات ارتودنسی در دهان نصب شوند ، لازم است به منظور ساخت براکت های ارتودنسی متناسب با وضعیت دندان ها ، از دندان ها قالبی تهیه شود. فرایند قالب گیری معمولا نیم ساعت طول می کشد. این قالب ها به فوق تخصص ارتودنسی کمک می کنند ، که بتواند میزان و نوع تجهیزات ارتودنسی و طول سیم مورد نیاز برای انجام ارتودنسی را تعیین کند. همچنین برای تهیه برخی از تجهیزات ارتودنسی در لابراتوار های دندانسازی ، فرایند قالب گیری ضروری است.

انجام باندینگ : در این فرایند نوار های فلزی یا باندها توسط ارتودنتیست ، دور دندان های آسیاب عقبی قرار داده می شوند ، و برای سایر قطعات ارتودنسی که در دهان نصب می شوند ، عملکردی لنگر مانند دارند.

متصل کردن باند ها : قبل از اینکه اتصال باندها در دهان ایجاد شود ، لازم است محیط دهان و دندان ها تمیز شوند. برای اینکار ارتودنتیست ، به کمک ابزاری مخصوص داخل دهان بیمار را مشاهده و بررسی می کند ، و دندان ها را به کمک خمیر دندان بدون طعم مخصوص شستشو می دهد ، و سپس آن ها را کاملا خشک می نماید. در این مرحله متخصص ارتودنسی خوب در کرج ، باندها را با توجه به انواع ارتودنسی ها ، در جلو یا پشت دندان ها قرار داده و مواد اضافی را از دهان بیمار خارج می کند. برای اینکه پزشک مطمئن شود ، که اتصال باند ها در محل مناسبی صورت گرفته به کمک نور آبی ، این محل ها را بررسی می کند.

سیم کشی دندان ها : به کمک کش های لاستیکی ، که در رنگ های مختلفی ساخته می شوند و رنگ آن با توجه به سلیقه بیمار انتخاب می شود ، دندانپزشک سیم ها را به براکت های روی دندان ها متصل می کند و به اصطلاح ، دندان ها را سیم کشی می کند. این سیم ها معمولا از جنس فلز یا پلاستیک هستند.

تنظیم سیم کشی ها : ارتودنتیست پس از نصب کامل تجهیزات ارتودنسی در دهان بیمار ، اتصالات آن ها به دقت بررسی و چک می کند. در فرایند ارتودنسی ، نیروی وارد شده توسط کش های ارتودنسی ، سبب جابه جایی و حرکت دندان ها به موقعیت مناسب می شود. در هر جلسه تنظیم ارتودنسی ، معمولا این کش های لاستیکی تعویض می شوند. برای اینکه در طول مدت ارتودنسی ، از جابه جایی اتصالات و عدم عملکرد صحیح تجهیزات ، به دلیل از دست دادن خاصیت کشسانی آن ها جلوگیری شود ، برای کنترل تجهیزات ارتودنسی ، جلساتی به صورت منظم از سوی ارتودنتیست تعیین می شود.

برداشتن تجهیزات ارتودنسی : زمانی که متخصص ارتودنسی ، پس از بررسی وضعیت دندان ها رضایت خود را از درمان ارتودنسی ابراز کند ، تجهیزات ارتودنسی شامل براکت ها و سیم های ارتودنسی را ، از دهان بیمار خارج می کند. مدت زمان درمان ارتودنسی معمولا بین ۱ تا ۵/۱ سال به طول می انجامد. البته پس از اتمام دوره ارتودنسی ، برای اینکه دندان ها در جای خود ثابت شوند ، لازم است مدتی از نگهدارنده های ارتودنسی در بیمار استفاده شود.