سردرد و دندان درد ممکن است با هم رابطه داشته باشند. بیمارانی به ما مراجعه می کنند که می گویند به خاطر دندان درد سردرد گرفته اند و بیمارانی هم هستند که قضیه در موردشان برعکس است. یعنی دندان درد آنها در اصل ربطی به دندانشان ندارد و منشا اصلی دردشان در جای دیگری است. بسیاری از سردرد ها می توانند در دندان هم احساس شوند.
به طور کلی یکی از وظایف یک اندودنتیست خوب تشخیص دقیق دردهای غیردندانی است که مقلد درد دندانی هستند.
میگرن شایع ترین نوع سردردی است که می تواند مقلد دندان درد هم باشد. بیماران مبتلا به میگرن ممکن است سردرد و دندان درد را با هم احساس کنند. میگرن انواع مختلفی دارد( شش نوع) وصرفا علایم آن محدود به سردرد ساده نیست و تشخیص قطعی آن با دندانپزشک شما نیست. دندانپزشک می تواند با معاینه دندان های شما منشا دندانی درد شما را رد کند و احتمال میگرن را برای شما مطرح کند. در این صورت شما را به متخصص مربوط ارجاع می دهد تا از نظر ابتلا به میگرن بررسی شوید.
میگرن و سایر سردرد های با منشا غیردندانی، سردردهایی هستند که بسیاری از اوقات شروع آن با عاملی تحریک می شود.مثلا با نور، مواد غذایی مثل کافئین ،الکل،سیگار،پایین آمدن قند خون، خم شدن سر( مثل خم کردن گردن برای حرف زدن با تلفن مدت زیاد) و .. ممکن است سر درد شروع شود. دندانپزشک با گرفتن تاریخچه درد شما و معاینات بالینی می تواند منشا درد شما را ( اینکه واقعا دندان شما علت درد شماست یا نه) تشخیص دهد.
رابطه سردرد با خرابی دندان / آیا دندان درد باعث سردرد می شود؟
رابطه سردرد با خرابی دندان به میگرن نیز بر می گردد. طبق بنیاد تحقیقات میگرن ، میگرن فقط یک سردرد قدرتمند نیست. مبتلایان به میگرن روزانه مزمن ممکن است حداکثر تا ۱۵ روز در ماه با میگرن درگیر شوند و دوره ها از چهار ساعت تا سه روز ادامه داشته باشند. میگرن همچنین می تواند با حالت تهوع ، سرگیجه ، سوزن سوزن شدن صورت و حساسیت به نور و صدا همراه باشد. آنها می توانند باعث شوند افرادی که آنها را تجربه می کنند در کار و مدرسه غیبت داشته باشند و با افزایش خطر ابتلا به سایر شرایط مانند افسردگی و اضطراب مواجه شوند.
اختلال مفصل گیجگاهی فکی (TMJ)
آیا دندان درد باعث سردرد می شود؟ : TMJ یا اختلال مفصل گیجگاهی فکی ، زمانی شکل می گیرد که مفصل توپی و سوکت اصلاح شده که فک بالا و پایین شما را به هم متصل می کند ، به درستی عمل نکند. هدف اصلی مفصل حرکت فک پایین در سه جهت جلو ، عقب و پهلو به پهلو است. TMJ می تواند احساسی ایجاد کند مثل اینکه فک شما کلیک صدا می کند و یا انگار لحظه ای گیر می کند.
سردردهای شدید ، صدای کلیک و عضلات حساس به فک از علائم شایع TMJ است. دندانپزشک می تواند TMJ را به طور قطعی تشخیص دهد و راه حل هایی برای درد فک به شما ارائه دهد. کاهش علائم مربوط به تنش عضلانی می تواند سردرد همراه شما را تسکین دهد. اجتناب از جویدن بیش از حد (مانند آدامس) ، اختصاص وقت برای ورزش منظم و ماساژ فک از دیگر مکانیزم های مقابله ای برای سردرد TMJ است.
دندان درد و سر درد
اگر هم از دندان درد و هم سردرد رنج می برید، طبیعیست که هردوعلائمشان هم مثل باشند. شاید دندان دردتان به خاطر سردردتان باشد، یا شاید ترکیبی از سردرد و دندان درد باشد که یک مشکل زیرلایه ای دارد، مثل عفونت سینوس. یا اینکه ممکن است به خاطر عدم عملکرد درست مفصل گیجگاهی باشد.
دندان درد به خاطر میگرن :
شواهد بسیاری می تواند پشت یک دندان درد باشد، مثل پوسیدگی، شکستگی دندان، یا درامدن دندان عقل. اگر چنین شرایطی بدون درمان رها شوند، شخص ممکن است دچار میگران هم شود، یا اغلب یک طرف سرش درد می گیرد که همراه با حالت تهوع، استفراغ و یا حساسیت به صدا و نور می باشد.
عصب سه قلو یا trigeminal هم بیشتر حس های صورت را تشکیل می دهد، مثل لب های بالا و پایین، دندان ها و لثه ها. به خاطر اینکه عصب سه قلو نقش مهمی در پاتوژنز میگرن ایجاد می کند. همین منجر به حسی می شود که بیماری های زیرلایه ای دندان ها را در پی دارد.
مشکلات دندانی یا درد های مرتبط با آن با سر :
علاوه بر دندان درد که میگرن را تشدید می کند، پوسیدگی دندان یا بیماری پیشرفته لثه هم اشاره به دردی در سر دارد. درد مربوطه منظور حس دردیست که در بخش جدایی از بدن، باعث درد می شود. دوباره، به خاطر بسیاری از ارتباط عصب ها به دندان ها و ساختارهای صورت به مغز می باشد. (عصب کشی دندان)
معمول هم نیست که شخصی نزد پزشک بخاطر سر دردهای تنش طور برود یا میگرن، زمانی که واقعا یک مشکل دندانی دارد. یکی از مشکلات کلاسیکی که در ناحیه درد سر دیده می شود، بروکسیسم می باشد. جایی که دندان قروچه رخ می دهد.
معمولا درد هم به همراه دارد یا حتی دردش به زیر چشم ها هم می رسد. دندان درد و درد عضلات فکین، مثل صدا دادن فک ها یا مشکلات باز کردن دهان و بستن آن، یکی از این مشکلات رایج می باشد.
خیلی نادر است، که مشکل دندانی رها شود و عفونت آن زندگی فرد را تهدید کند که ترومبوسیس سینوس کاورنوس را پیش می آورد. همین سر دردهای شدید در پی دارد، اغلب هم زیر چشم یا پیشانی حس می شود.
علاوه بر سردردهای شدید، علائم دیگری از این مشکل دیده می شود :
- مثل تب بالا
- ضعف حرکت چشم ها
- تورم پلک ها
- برآمدگی تخم چشم یا پروپتوسیس
عفونت سینوس هم می تواند یکی از این مشکلات زیرلایه ای باشد. و البته دارای علائم زیر می باشد :
- تب
- خستگی زیاد
- کیپ شدن بینی و ترشحاتی از بینی
- فشار گوش یا احساس پر بودن گوش
- بوی بد دهان
اختلالات tmj هم دلیل بعدی می باشد که در مفصل فک و ماهیچه های اطراف آن مشکل ایجاد می کند. در نتیجه دندان درد در پی دارد که اغلب همان tmj می باشد و باعث سر درد می شود.
دندان قروچه یا بروکسیسم
دندان قروچه یا بروکسیسم عمل دندان ساییدن یا فشردن دندان شما است و فقط در ایالات متحده ۳۰ تا ۴۰ میلیون نفر مبتلا به این عارضه هستند. دندان قروچه یکی از اصلی ترین ارتباطات سردرد با خرابی دندان است . دندان قروچه در بعضی از بیماران فقط در شب هنگام خواب رخ می دهد ، در حالی که دیگران دندان های خود را در طول روز خرد می کنند. می تواند ناشی از استرس ، نامرتب بودن دندان ها یا بیماری های عصبی و عضلانی صورت باشد. علائم می تواند شامل سردردهای صبحگاهی ، ساییدن صدا در شب ، سفت شدن عضلات فک و ترک خوردگی یا آسیب دیدن دندان ها باشد. اگر هر یک از این علائم را نشان دادید ، برای تشخیص صحیح به دنبال مشاوره با دندانپزشک خود باشید یا از طریق دکمه پایین صفحه از ما مشاوره بگیرید.
اگر دندان قروچه شما به مسائل دندانی مربوط می شود ، دندانپزشک می تواند با رفع ترازبندی یا قرار دادن محافظ دهان ضد ساییدن ، آن را برطرف کند. دندان قروچه مرتبط با استرس را می توان با مشاوره حرفه ای ، روش های آرام سازی یا داروهای تجویز شده درمان کرد. کلینیک مایو خاطرنشان می کند که کودکان بیشتر از ساییدن دندان رشد می کنند. در غیر این صورت ، تغییر رفتار ، بازخورد زیستی (تکنیکی که فعالیت عضلات را کنترل می کند) و حتی تزریق بوتاکس از دیگر گزینه های درمانی است که باید در نظر گرفته شود.
دندان درد ، اصلی ترین دلیل ارتباط سردرد با خرابی دندان
برخی از مشکلات دندانی همچنین می توانند باعث سردرد شوند. بهبود دندان درد و سردرد همراه با آن در صورت ایجاد علت پوسیدگی دندان یا لثه به کمک دندانپزشک نیاز دارد تا مطمئن شوید آیا دندان درد باعث سردرد می شود؟
اگر فکر می کنید میگرن و درد دندان شما با هم مرتبط است و رابطه سردرد و خرابی دندان خود را فهمیدید ، قرار ملاقات با دندانپزشک خود بگذارید. به موارد دهانی که همراه با میگرن رخ می دهد توجه داشته باشید. اگر این دو به هم ربط داشته باشند ، دندانپزشک شما باید بتواند نه تنها برای مسئله مراقبت از دهان بلکه برای تسکین میگرن یک دوره درمانی را تشخیص داده و پیشنهاد کند.
روش دیگر برای جلوگیری از پوسیدگی و عفونت که می تواند احساس میگرن و درد دندان را از بین ببرد ، حفظ مراقبت های پیشگیرانه مناسب دهان و دندان است. این به این معنی است که حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و روزانه نخ دندان بکشید. اگر استرس ، سردرد یا TMJ باعث خرد شدن دندان های شما می شود ، با متخصص دندانپزشکی خود صحبت کنید. در مورد درد خود ساکت نمانید. حتی سردرد چیزی است که دندانپزشک شما می تواند در این زمینه به شما کمک کند! (ارتباط دیابت و دندان)
چرا دردهای سر، صورت و فک به یکدیگر مرتبط هستند؟
دکتر کلارک می‌گوید: «همۀ سردردها و دندان‌دردها از طریق عصب سه‌شاخه‌ای سرایت می‌کند، که بزرگ‌ترین عصب حسی موجود در سر است. این عصب در سطح صورت، فک، دندان‌ها و قسمت‌های زیادی از ساختار دهان گسترده شده است.»
او تأکید می‌کند: «وقتی درد در یک شاخه از عصب سه‌شاخه‌ای بروز می‌کند، به‌سرعت در سایر شاخه‌ها نیز منتشر می‌شود. زمانی که این درد مزمن و پایدار شود، احتمال بیشتری وجود دارد که سردرد ایجاد شود. افرادی که زیاد به سردرد مبتلا می‌شوند، در صورت ابتلا به دندان‌دردی مزمن و دائمی، خیلی سریع‌تر از سایر افراد دچار سردردهای ناگهانی و دوره‌ای همچون میگرن می‌شوند.»
علاوه بر وجود پیوندهای کالبدشناختی نزدیک بین درد در سر، صورت و فک، می‌توان گفت که بعضی رفتارها نیز باعث انعکاس درد در بین این سه عضو از بدن می‌شود. مثلا فشردن فک یا سفت شدن عضلات آن می‌تواند موجب تشدید و گسترش درد در سر یا صورت شود.
چرا دردهای ناحیه سر و فک با دردهای گردن در ارتباط است؟
دکتر کلارک در این باره معتقد است: «دلایل مهمی برای اثبات ارتباط مستقیم بین سیستم‌های دهانی و محل اتصال ستون فقرات به سر وجود دارد. زمانی که دهان بسته است و دندان‌ها روی هم قرار می‌گیرند، عضلات گردن به‌طور غیرمستقیم به یکدیگر متصل هستند.
وقتی بیمار دچار آسیب‌های شدید در ناحیۀ گردن می‌شود، این آسیب‌ها باعث ایجاد فشار در دندان‌ها می‌شود و دردهای عضلانی در فک بروز می‌کند. به این ترتیب، وقتی ما دچار دندان درد مزمن هستیم یا از فشار مفاصل در ناحیۀ گردن رنج می‌بریم، مشابه هریک از این دردها را در فک و عضلات گردن خود احساس می‌کنیم.»
دندانپزشک چگونه می‌تواند علت سردرد را تشخیص دهد؟
سردرد و درد صورت ممکن است براثرِ وجود درد در دندان یا جراحات مربوط به مفاصل بروز کند. مثلا زمانی که بیمار به‌طور ناخودآگاه و در مدتی طولانی، دندان‌های خود را به هم می‌ساید یا به‌اصطلاح «دندان قروچه» می‌کند، بافت‌های داخلی زیر دندان او آسیب می‌بینند.
دکتر کلارک دربارۀ این موضوع می‌گوید: «همین موضوع ممکن است باعث بروز سردردهای مزمن شود و سبب شود که پزشک به‌سختی بتواند منبع سردرد را کشف کند. در چنین شرایطی، وقتی بیمار به دندانپزشک مراجعه کند، او به‌راحتی و با استناد به دلایل رفتاری می‌تواند علل پزشکیِ این سردرد دائمی و مزمن را تشخیص دهد.»
گلن کلارک دربارۀ نشانه‌های سردرد فیزیکی نیز معتقد است: «به‌طور کلی، سردرد نشانۀ فیزیکیِ واضحی ندارد و تشخیص آن با توجه به پیشینۀ پزشکی بیمار و الگوی درد در افراد مختلف، متغیر است.
بنابراین اگر بیماری به‌خاطر بروز دردهای میگرنی یا سردرد سینوسی و عصبی در حال درمان است و روش‌های درمان او نتیجه‌ای ندارد، بهتر است برای ارزیابی وضعیت دهان و دندان خود به دندانپزشک مراجعه کند.
