برفک دهان نوزاد (Baby’s mouth thrush) یکی از مشکلات شایعی است که امکان دارد برای بسیاری از نوزادها و کودکان پیش آید و آن‌ها را هنگام مکیدن یا خوردن غذا با مشکل مواجه کند. البته درباره‌ی این مشکل جای نگرانی نیست، زیرا می‌توان آن را به‌راحتی درمان کرد.حال ما تصمیم داریم در ادامه مقاله اطلاعات کاملی را در رابطه با این مشکل در اختیارتان قرار دهیم تا به‌طورکامل با این مشکل و مسائل مربوط به آن آشنا شوید و بتوانید از بهترین درمان‌ها برای برطرف کردن این مشکل استفاده کنید.
فهرست مطالب
- برفک دهان در نوزادان چیست؟
- نوزادان چگونه برفک دهان می گیرند؟
- علائم برفک دهان در نوزادان چگونه است؟
- آیا راهی برای پیشگیری و جلوگیری از برفک دهان نوزاد وجود دارد؟
- برفک دهان چگونه در نوزادان درمان می شود؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
برفک دهان در نوزادان چیست؟
برفک نوعی عفونت قارچی است که معمولاً به صورت لکه ها یا زخم هایی با شکل نامنظم سفید یا زرد در دهان کودک ظاهر می گردد. برفک ها توسط مخمر یا قارچی به نام کاندیدا آلبیکنس بر روی لثه ها، زبان، سقف دهان و دیواره دهان ایجاد می شود. این بیماری در نوزادان بسیار رایج است، اما بیماری جدی به شمار نمی آید. با این حال برفک در نوزادان فقط یک عفونت خفیف است، اما می تواند برای کودک شما ناراحت کننده یا حتی دردناک باشد.
نوزادان چگونه برفک دهان می گیرند؟
این نوع از عفونت قارچی که سبب بروز برفک می شود به طور معمول در بدن انسان وجود دارد که در اثر عدم تعادل یا تغییرات هورمونی (مانند بارداری) و رشد بی رویه می تواند به شکل عفونت در بدن نمایان گردد. با این حال ممکن است برخی از نوزادان این عفونت قارچی را به هنگام تولد در کانال زایمان جذب بدن خود کرده باشند. به همین علت این بیماری در نوزادان زیر ۲ ماه شایع تر است. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله آموزش بهداشت دهان و دندان را بخوانید.
همچنین این عفونت می تواند از طریق سینه مادر، پستانک و سرشیشه های آلوده در دهان نوزادان ایجاد شود. در صورتی که سینه مادر پس از تغذیه نوزاد به درستی خشک نشود و مخمر رشد کند، باعث عفونت می شود. به طور کلی رطوبت بیش از حد داخل دهان کودک محیط مناسبی برای رشد مخمر و عفونت های قارچی را فراهم می کند.
علائم برفک دهان در نوزادان چگونه است؟
مهمترین نشانه وجود این بیماری در نوزادان و کودکان وجود تکه‌های سفید روی زبان، لثه‌ها، دیواره یا سقف دهان است. البته لازم به ذکر است که تکه های سفید صرفاً می‌تواند ناشی از باقی‌مانده شیر یا اصطلاحا دلمه شیر باشد که اغلب پس از شیر خوردن روی زبان کودک مانده و معمولاً در داخل دهان حل می‌شود.
بهترین روش برای تمایز عفونت قارچی برفک از باقی مانده شیر این است که با استفاده از یک پارچه نرم و مرطوب آن را تمیز کنید. اگر بعد از پاک کردن زبان صورتی و ظاهری سالم داشت دیگر نیازی به درمان بیشتر نیست. اما اگر لکه سفید خیلی راحت جدا نمی‌شود یا لکه‌های قرمز زیر آن ایجاد شد، احتمال بیماری برفک دهان وجود دارد.
از دیگر علائم شایع این بیماری در نوزادان بیقراری و امتناع از خوردن شیر است. اگر نوزاد شما در حین تغذیه یا زمانی که در حال مکیدن پستانک است، با وجود گرسنگی یا نیاز به مکیدن، سینه یا پستانک را رها کرده و گریه می کند، ممکن است به برفک دهان مبتلا شود. به طور کلی برفک دهان می تواند در نوزادان سبب درد و ناراحتی شود.
در برخی موارد، نوزادان مبتلا به برفک دهان دچار بثورات قارچی به شکل لکه های قرمز روشن یا تیره می شوند که می تواند با درد همراه باشد. این بثورات اغلب در اطراف اندام های تناسلی و ران های نوزاد ایجاد می شود و نباید با راش های پوستی ناشی از سوختگی ادرار یا مدفوع (بثوراتی که معمولا بر روی باسن دیده می شود) اشتباه گرفته شود.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله درباره دندانپزشکی را بخوانید.
تشخیص برفک دهان نوزاد:
حال شاید برایتان درباره‌ی تشخیص برفک دهان نوزاد سوال پیش آید که چگونه می‌توان چنین مشکلی را تشخیص داد؟ برای تشخیص برفک دهان نوزاد کافی است روی زبان کودک خود را نگاه کنید. اگر متوجه لکه‌هایی سفید رنگ یا زرد رنگ که مربوط به برفک هستند شدید، میتوانید به دکتر دندانپزشکی کودکان مراجعه کنید.
البته اگر خیلی نگران هستید و می‌خواهید هرچه سریعتر متوجه این مشکل شوید تا درمان را شروع کنید، باید بدانید که امکان ویزیت آنلاین دندانپزشکی نیز امروزه فراهم شده است و شما میتوانید با فرستادن عکس از زبان و دهان کودک خود به پزشک، متوجه این مشکل شوید. علائم این بیماری عبارتند از:
- مشاهده تکه‌هایی شبیه به پنیر دلمه بسته شده روی لب‌ها و داخل دهان نوزاد که به‌راحتی شسته نمی‌شوند.
- گریه کردن کودک زمان خوردن شیر یا مکیدن پستانک و شیشه شیر
- لکه‌های برجسته، تکه‌ای و بهرنگ قرمز روشن یا تیره در قسمت کشاله ران و زیر پوشک
آیا راهی برای پیشگیری و جلوگیری از برفک دهان نوزاد وجود دارد؟
شاید با خواندن مقاله تا به اینجا برایتان سوال پیش آمده باشد که آیا راهی برای جلوگیری و پیشگیری از برفک نوزادان وجود دارد؟ در جواب باید گفت که برخی از نوزادان به‌طور طبیعی مستعد مبتلا شدن به این عفونت قارچی هستند، اما اقداماتی نیز وجود دارد که با انجام آن‌ها می‌توان احتمال بروز این مشکل را کاهش داد. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله گگ دهانی چیست را بخوانید.
- جرقه‌ی شروع این بیماری، با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها زده می‌شود، از همین رو توصیه ما به شما این است که هیچوقت به کودک خود، خودسرانه آنتی‌بیوتیک ندهید و حتما مصرف این دارو را تحت نظر پزشک انجام دهید. این نکته را نیز در نظر داشته باشید که عفونت‌های ویروسی با آنتی‌بیوتیک‌ها درمان نمی‌شوند.
- دومین مورد که در پیشگیری از این بیماری تاثیر دارد، این است که اگر در دوران بارداری به عفونت قارچی واژن مبتلا شدید، حتما به پزشک مراجعه کنید تا به‌طور کامل مشکل شما درمان شود، زیرا در غیر این صورت این قارچ حین زایمان به فرزند شما انتقال پیدا خواهد کرد.
- مورد بعدی که لازم است به آن نیز توجه داشته باشید، ترشح یا درد در قسمت نوک سینه است. اگر شما در زمان شیردهی این موارد را تجربه کردید، به پزشک خود اطلاع دهید تا معاینات مربوط به عفونت مخمری انجام شود. دقت داشته باشید که مبتلا بودن شما به این عفونت، باعث انتقال آن به دهان نوزاد نیز خواهد شد.
- به‌طور منظم پستانک، شیشه شیر و شیردوش که با سینه مادر در تماس مستقیم است را ضدعفونی و استرلیزه کنید، زیرا امکان دارد این موارد به‌دلیل آلودگی باعث عفونت در دهان کودک شما و ابتلای او به برفک شوند.
- از دیگر توصیه‌هایی که برای شما داریم، شستن و خشک کردن سینه‌ها پس از هر بار شیردهی است. این کار از رشد باکتری و میکروب در قسمت نوک سینه جلوگیری می‌کند و مشکلی را در زمان شیر خوردن برای نوزاد به‌وجود نمی‌آورد.
- لباس‌های زیر خود را به‌طور منظم با آب داغ بشویید و آن‌ها را در آفتاب خشک کنید تا میکروبی روی آن‌ها باقی نماند. همچنین توصیه می‌شود جنس لباس‌های زیر خود را به‌گونه‌ای انتخاب کنید که رطوبت را در خود نگه ندارند و باعث رشد میکروب و باکتری نشوند.
برفک دهان چگونه در نوزادان درمان می شود؟
پس از تشخیص برفک دهان، پزشک داروهای ضد قارچ خوراکی یا به صورت موضعی تجویز می کند که باید بین ۱۰ تا ۱۴ روز استفاده شود. علاوه بر این، متخصص اطفال برای کاهش درد و بیقراری نوزاد ممکن است، مسکن های ساده مانند استامینوفن را نیز توصیه کند. همچنین به نوزادانی که همزمان از برفک دهان و بثورات پوشک رنج می برند، پماد ضد قارچی برای بثورات پوستی تجویز می گردد.
در صورتی که نشانه های برفک بر روی سینه مادر نیز مشاهده شود، یک کرم موضعی ضد قارچ تجویز می شود. از آنجایی که امکان انتقال این عفونت از نوزاد به مادر بسیار بالا است، حتی در صورت عدم وجود نشانه های برفک بر روی سینه، داروهای موضعی برای پیشگیری از انتقال این عفونت قارچی توصیه می شود.
همچنین، توصیه می شود مادرانی که خود یا کودک شان به این بیماری مبتلا هستند، در صورت داشتن حریم خصوصی پس از هر بار شیر دادن نوک سینه خود را شسته و چند دقیقه در معرض نورخورشید قرار دهند، زیرا آفتاب به راحتی عفونت ها را نابود می کنند. همچنین مصرف پروبیوتیک ها ممکن است به سرعت بهبودی کمک کرده و مخمر را نیز دور نگه دارند.
سخن پایانی
شما در این مقاله با برفک دهان نوزاد آشنا شدید. همچنین از روشهای پیشگیری و درمان آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
در صورت ابتلا نوزاد به برفک نیازی به قطع شیر نیست و تغذیه او با سینه مادر مشکلی ایجاد نمی کند. تنها توصیه می شود که مادران به منظور پیشگیری از انتقال این عفونت از داروهای ضد قارچ موضعی بر روی سینه خود استفاده کنند. در صورتی که این عفونت قارچی همزمان در دهان نوزاد و سینه مادر وجود داشته باشد، ممکن است شیردهی در این شرایط دردناک شود. در چنین وضعیتی ممکن است با توجه به شرایط نوزاد شیردهی تا کاهش حساسیت و درد در سینه مادر متوقف شود.
یکی از سوالاتی که برای اکثر مادران پیش می‌آید، این است که آیا برفک دهان نوزاد درد دارد؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که برفک زبان نوزاد یک مشکل قابل حل و ساده است، اما با این حال می‌تواند برای کودک شما ناخوشایند و دردناک باشد، زیرا این مشکل در خوردن نوزاد مشکل ایجاد می‌کند و مسلما باعث کلافگی او می‌شود.
