زیبایی دندانها و داشتن لبخند جذاب هر چهره‌ای را متفاوت خواهد کرد. اما لبخند زیبا دیگر یک آرزو نیست و همه میتوانند از علم دندانپزشکی زیبایی بهره ببرند تا صاحب دندان‌هایی سالم و زیبا شوند. در دندانپزشکی از روش‌های مختلفی برای ترمیم دندانها و زیباسازی آنها استفاده میشود که یکی از آنها کامپوزیت‌دندان یا کامپوزیت ونییر است. کامپوزیت دندان، یکی از روش‌های ترمیمی و زیبایی لبخند در دندانپزشکی است و برخلاف پرکننده‌های فلزی، کامپوزیت از مزایای زیبایی سازی نیز برخوردار است. کامپوزیت ماده ای است که برای پر کردن و بازسازی دندان استفاده می شود و به طور کلی بین ۵ تا ۷ سال دوام دارد.
اگر نیاز به پر کردن یا هر نوع روش ترمیمی دندان داشته باشید، کامپوزیت انتخابی زیبا و بادوام است. با این حال، بهترین راه برای انتخاب مسیر درمانی، مشورت با دندانپزشک خبره است. او به شما کمک می کند تا منطقی‌تر درباره کامپوزیت‌دندان تصمیم بگیرید. با ورود کامپوزیت به دنیای دندانپزشکی زیبایی تحول بزرگی ایجاد شده و امکان داشتن لبخند زیبا برای همه فراهم شد. اگر مشتاق هستید درباره کامپوزیت‌دندان بیشتر بدانید تا پایان این مقاله همراه ما باشید.
فهرست مطالب
- کامپوزیت چیست و چه کاربردی دارد؟
- کامپوزیت دندان چیست؟
- معرفی انواع کامپوزیت دندان
- انواع مدل کامپوزیت دندان بر اساس کاربرد
- انواع کامپوزیت بر اساس میزان استحکام
- انواع کامپوزیت دندان اساس مکان نصب
- بررسی رنگ های مختلف کامپوزیت دندان
- کاربردهای کامپوزیت دندان چیست؟
- آشنایی با کامپوزیت دندان کج
- تأثیر کامپوزیت بر سلامت و زیبایی دندان چیست؟
- مراحل کامپوزیت دندان چگونه است؟
- کامپوزیت دندان برای چه افرادی کاربرد دارد؟
- مزایای دندان کامپوزیت شده چیست؟
- معایب کامپوزیت چیست؟
- عوارض کامپوزیت دندان چیست؟
- طول عمر کامپوزیت دندان چقدر است؟
- مراقبت های لازم بعد از کامپوزیت چیست؟
- هزینه کامپوزیت دندان چقدر است؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
کامپوزیت چیست و چه کاربردی دارد؟
کامپوزیت چیست؟ کامپوزیت متشکل از دو یا چند ماده با خواص فیزیکی و شیمیایی نسبتا متفاوت است که برای دستیابی به هدف مشخصی مانند افزایش استحکام، درخشش یا مقاومت در برابر الکتریسیته، با یکدیگر ترکیب میشوند. یکی از مشکلات که محدود بودن تولید انواع کامپوزیت‌ها است باعث شده که مثلا قیمت پروفیل کامپوزیت در ایران بالا باشد. اما در بازار مصالح ساختمانی جهان به وفور یافت میشود و این ماده در ساخت میلگرد، قوطی، ناودانی و نبشی، به کار می‌رود. (تجهیزات دندانپزشکی)
انتظار می‌رود در سال‌های آتی، با افزایش تولید این محصول کاربردی در کشور، قیمت آن افت کند. نکته جالب این است که برای ایجاد کامپوزیت، مواد هرگز در یکدیگر حل نمی‌شوند و ترکیب کردن آنها میتواند ویژگی‌های دیگری مانند طول عمر و سختی را نیز بهبود ببخشد. کامپوزیت‌ها در طبیعت یافت میشوند. ساختار یک تکه چوب، شامل کامپوزیتی است با فیبرهای سلولوزی بلند که مادهای به نام لیگنین (نوعی پلیمر) آنها را کنار هم نگه می‌دارد. انسان‌ها، در نقاط مختلف جهان و برای سال‌ها از مواد کامپوزیتی استفاده کرده‌اند. اولین استفاده از کامپوزیت، به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد مسیح بازمی‌گردد؛ زمانی که ساکنین بین‌النهرین، گل و کاه را برای ساختن بناهای بادوام، با هم مخلوط کردند. در نتیجه مقاومت بلوک‌های آجری در برابر خم شدن، کشیدگی و فشار افزایش یافت.
پس در نهایت، هدف از ایجاد کامپوزیت، دستیابی به مادهای ترکیبی، با خواص دلخواه است. مثال دیگر پلی‌اتیلن است که در ساخت چمن‌های مصنوعی به کار می‌رود؛ مادهای که رنگ‌پذیری نیست. به همین دلیل این چمن‌ها، ظاهر ماتی دارند. برای رفع این مشکل، مادهای به نام وینیل استات را به این پلیمر اضافه میکنند تا خواص پلاستیکی، انعطاف‌پذیری و رنگ‌پذیری آن اصلاح شود. (دندانپزشک تجربی)
کامپوزیت حالت خمیری داشته که پس از قرارگیری روی دندان و متناسب با ابعاد آن، با نور مشخص با طول موج مخصوص سفت شده و قالب مناسب دندان ها می شود. بعد از قرارگیری کامپوزیت روی دندان ها می توان پولیش و صاف کردن کامپوزیت را انجام داد و زیبایی در حد دندان های طبیعی را فراهم نمود. موادی همچون آمالگام را در نظر بگیرید، این مواد سیاه بوده و هیچ گاه زیبایی در حد کامپوزیت را ندارند، با استفاده از کامپوزیت‌برای درمان های دندانپزشکی، ترمیم دندان ها به همراه زیبایی برای آن ها فراهم می گردد.
کامپوزیت دارای رنگ سفید و همرنگ دندان است، بنابراین در درمان های زیبایی دندان نیز کاربرد فراوان دارد. کامپوزیت ها برای درمان شکستگی ها، اصلاح ارتفاع دندان ها، تغییر رنگ دندان و … کاربرد فراوان دارند، لمینت کامپوزیتی و روکش های کامپوزیتی کاربرد فراوان در درمان های ترمیمی و زیبایی دارند. این درمان با نام کامپوزیت ونیر یا ونیر کامپوزیت نیز شناخته می شود.
کامپوزیت دندان چیست؟
کامپوزیت‌دندان ( dental composite ) یک درمان در دندانپزشکی می باشد که به منظور ترمیم شکستگی، پوسیدگی و رفع ترک،تغییر سایز، فرم و رنگ دندان استفاده می شود. کامپوزیت دندان ماده ای خمیری شکل از جنس رزین هم رنگ دندان است که بر روی دندان فرم داده می شود و به کمک اشعه مخصوص سفت می شود. (جدول رویش دندانهای دائمی)
مطمئنا همه‌ی افراد علاقه مند هستند تا لبخندی زیبا بر چهره داشته باشند. برای این منظور هم داشتن دندان هایی سالم و منظم ضروری است. زمانی که شما برای پر کردن حفره های دندان به دندانپزشک مراجعه می‌کنید، متوجه استفاده از مواد خمیری می‌شوید. این مواد خمیری که همرنگ دندان های شما هستند، روی سطح دندان را با فرمی که دندانپزشک به آنها می‌دهد، می‌پوشانند. در پایان کار این لایه‌ی خمیری باید تثبیت شود. دندانپزشک این کار را به کمک نور آبی انجام می‌دهد.
ابتدا باید مورد استفاده کامپوزیت برای درمان های مختلف دندانپزشکی مشخص گردد، دندانی که قرار است بر روی آن کامپوزیت قرار گیرد، باید کاملا تمیز و بدون جرم باشد. اگر دندان مشکلات این چنینی داشت یا خون و بزاق روی دندان ها بود، دندانپزشک در گام نخست اقدام به تمیزکاری دندان یا جرم گیری می نماید.
در گام بعدی برای کامپوزیت کردن‌دندان، با استفاده از مواد اسیدی خاص روی سطح دندان را متخلخل کرده تا براحتی کامپوزیت به روی آن بچسبد و چسبندگی مناسبی داشته باشد. در مرحله پایانی کامپوزیت با استفاده از چسب مخصوصی روی دندان قرار می گیرد. (مواد اولیه دندانسازی)
در گام بعدی با استفاده از نور با طول موج مشخص سفت شدن کامپوزیت انجام می گیرد. سپس برای ایجاد هماهنگی دندان‌کامپوزیت شده با سایر دندان ها از پولیش کردن استفاده می نمایند. داشتن تجربه کافی دندانپزشک برای بدست آوردن زیبایی و استحکام بالای دندان‌کامپوزیت شده از اهمیت بالایی برخوردار است. فراهم شدن زیبایی برای دندان ها، سفید کردن دندان، استفاده از کامپوزیت به جای روش هایی نظیر ارتودنسی و … از مزایای این روش درمانی محسوب می گردد.
معرفی انواع کامپوزیت دندان
در ادامه به معرفی انواع کامپوزیت می پردازیم که در دندانپزشکی ها ارائه می شود:
۱- کامپوزیت ونیر
کامپوزیت ونیر یکی از بهترین انواع کامپوزیت است که زیبایی بسیاری به دندانهای شما می بخشد. کسانی که دچار فاصله بسیار در بین دندان های جلویی هستند و یا دندان های جلویی‌شان ترک خورده است، از این روش برای زیبایی و تغییرات قابل توجهی استفاده می کنند. یکی دیگر از ویژگی‌های خاص کامپوزیت‌ونیر سفید کردن دندان ها است. بدون این که نیاز باشد دندان ها تراشیده شود.
ونیر دندان یا (Veneer) روکش های دندانپزشکی هستند که به منظور زیباسازی دندان ها و اصلاح طرح لبخند بکار میروند. ونیرها انواع مختلفی دارند اما دو تا از شناخته شده ترین ونیرهای دندانی لمینت دندان و کامپوزیت‌ونیر هستند. جنس ونیر کامپوزیت ها از همان مواد همرنگ دندان است که برای پر کردن دندان ها از آن ها استفاده می شود. در حالت کلی لمینت دندان و کامپوزیت ونیر ها با هم تفاوت هایی دارند. برای مثال هزینه و قیمت ونیر کامپوزیت ها معمولا از قیمت لمینت کمتر است. (بهترین متخصص کامپوزیت دندان)
مواد کامپوزیتی دارای جنس و رنگ متفاوتی بوده و دارای دوام و استحکام متفاوتی نیز هستند. بنابراین برای اینکه کار زیبایی و ترمیم دندان شما دارای نتیجه مطلوب و دلخواهی باشد و همچنین استحکام و زیبایی در دندان ایجاد شود بهتر است از موادی که توسط شرکت‌های معتبر دندانپزشکی ساخته میشوند استفاده کنید.
۲- ماکروفیل یا دانه درشت
کامپوزیت ماکروفیل یا همان دانه درشت در چند دهه اخیر در خدمات دندانپزشکی حضور پیدا کرد. تفاوت آن با دیگر کامپوزیت ها این است که از ذرات ۱۰ الی ۱۵ میکرومتری تشکیل می شود. به همین خاطر، اجرای ماده کامپوزیت‌دانه درشت دوام و مقاومت بیشتری برای دندان ها به همراه دارد و شخص مدت بیشتری می تواند از آن استفاده مفید داشته باشد. اما تنها ایراد ماکروفیل، ترمیم بسیار سخت آن است.
۳- میکروفیل یا ریزدانه
کامپوزیت‌میکروفیل نسبت به دانه درشت از ذرات کوچکتری برای پولیش دندان ساخته میشود و همین موضوع موجب شده است ظاهر دندان ها کاملاً صاف، یکدست و طبیعی بدست آید. اما در عوض دوام و استحکام کامپوزیت در این مدل کمتر است. البته ترمیم کامپوزیت میکروفیل بسیار ساده‌تر از کامپوزیت ماکروفیل انجام می شود.
۴- کامپوزیت هیبریدی
این مدل کامپوزیت با ارائه ذرات مختلف استفاده گسترده تری در اختیار دندانپزشکان قرار داده است. برخی ذرات کامپوزیت هیبرید در اندازه ۱۰ الی ۱۵ میکرومتر هستند و برخی دیگر حتی به اندازه ۴۰ میکرومتر هم می رسند. همچنین اندازه ذرات مدل کامپوزیت میکرونانو هیبریدی کمتر از ۱۰۰ نانومتر در نظر گرفته شده است. (هزینه ارتودنسی سال ۱۴۰٢)
مزیت کامپوزیت های هیبریدی مقاومت بسیار خوب آنها در برابر ساییدگی و ضربه است. اما ممکن است بعد از مدتی متوجه شوید دندان‌هایتان به زیبایی روزهای اولیه خود نیستند و مجبور شوید خیلی زود به انجام ترمیم اقدام کنید.
۵- نانو کامپوزیت
نانوکامپوزیت جزء کاربردی‌ترین نوع کامپوزیت های درحال حاضر است که به منظور رفع مشکلات ایجاد شده در کامپوزیت های هیبریدی استفاده می شود. اندازه ذرات این مدل کامپوزیت حدود ۲۰ نانومتر است. که در برابر ساییدگی مقاومت بسیار خوبی از خود نشان می دهند. همچنین میتوان از نانوکامپوزیت برای رفع مشکلات دندان های عقبی هم استفاده نمود و نتیجه خوبی مشاهده کرد. قابلیت پولیش بسیار خوب نانوکامپوزیت موجب شده است مشکلات احتمالی کامپوزیت های هیبریدی را به راحتی برطرف کند.
انواع مدل کامپوزیت دندان بر اساس کاربرد
انواع کامپوزیت ها بر اساس ویژگی های مصرفی نیز به سه دسته جهانی، مایع و بسته بندی شده تقسیم می شود:
کامپوزیت جهانی
کامپوزیت های جهانی در سراسر جهان بسیار محبوب بوده و دارای سابقه درخشانی هستند. این نوع کامپوزیت ها معمولاً برای درمان های سطحی مورد استفاده قرار می گیرد. از این مدل کامپوزیت‌دندان در مواردی که عمق پوسیدگی زیاد است یا اینکه ظاهر دندان از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است و مواردی که مینای دندان کافی نیست استفاده نمی شود.
کامپوزیت مایع
ونیرهای مایع یکی از انواع کامپوزیت است که قابلیت پر کنندگی کمی داشته و به خاطر ویسکوزیته کمتر آن، مقاومت بالاتری نسبت به کامپوزیت جهانی در مقابل ساییدگیدارد. از این نوع کامپوزیت به منظور ترمیم نقاط کوچک، شکاف ها، حفره های خطی و مواردی که تحت فشار نیستند استفاده می شود. اما باید از این نوع کامپوزیت ونیر برای دندان هایی تحت فشار زیادی هستند، استفاده کرد. (اجزای دندان)
کامپوزیت های بسته بندی شده
ونیر کامپوزیت های بسته بندی شده نیز که از قوام و چسبندگی بسیار بالاتری برخوردار هستند، برای ترمیم دندان های خلفی مورد استفاده قرار می گیرند.
انواع کامپوزیت بر اساس میزان استحکام
انواع کامپوزیت ها از نظر میزان قوام و انسجام به دو نوع سیال (Flowable Composite) و تراکم پذیر (Packable Composite) تقسیم بندی می شود.
کامپوزیت های سیال
این روکش، بافتی رقیق دارد و به راحتی به منافذ دندان نفوذ می کنند. از این کامپوزیت ها برای ترمیم طوق دندان ها، ترمیم حفره های کم عمق دندانی و پیشگیری از پوسیدگی دندان های خلفی استفاده می شود. کامپوزیت های دندانی تراکم پذیر دارای استحکام بسیار بالایی هستند. این نوع کامپوزیت ونیر انتخاب مناسبی برای پر کردن و ترمیم دندان های خلفی است.
کامپوزیت IPS
کامپوزیت IPS از پرکاربردترین کامپوزیت هایی است که در سال های اخیر با استقبال بسیار زیادی روبرو شده است. این روکش از جنس سرامیک تولید شده و دارای مقاومت بالایی در برابر تغییر رنگ است.
همچنین کامپوزیت آی پی اس از استحکام و انسجام بالایی در مقایسه با نمونه های مشابه برخوردار است.
کامپوزیت دندان بالک فیل
روکش های بالک فیل یکی از نسل های جدید انواع کامپوزیت دندان است که در این مدل، دست دندانپزشک برای قرار دادن مواد کامپوزیتی روی دندان باز است، یعنی میتواند مقدار زیادی از مواد رزین روی دندان بیمار اعمال کند و به همین خاطر دیگر ذرات غذا در لای دندان ها گیر نمیکند. همچنین این روکش دوام بالایی داشته و در برابر تغییر رنگ و ضربه های بیرونی مقاوم است.
انواع کامپوزیت دندان اساس مکان نصب
کامپوزیت دندان بر پایه مکان نصب و قرار گیری نیز دسته بندی می شوند. ۱. کامپوزیت قدامی ۲. کامپوزیت خلفی ۳. کامپوزیت یونیورسال که در ادامه به توضیح هر یک از انواع کامپوزیت‌دندان می پردازیم.
کامپوزیت دندان جلو:
کامپوزیت های قدامی برای دندان های جلویی به کار برده می شوند و کاملا جنبه زیبایی دارند. کامپوزیت‌دندان جلو نه تنها دندان های قدامی را سفید و زیبا نشان میدهند بلکه فاصله بین دندان ها را نیز پوشانده و در بیشتر موارد میتوان بدون تراشیدن دندان، این روکش ها را نصب کرد. بیشتر افرادی که برای نصب کامپوزیت ونیر به کلینیک ایرانمهر مراجعه میکنند، برای کامپوزیت کردن دندان های جلو است. (درمان دندان درد کودکان به روش خانگی)
کامپوزیت دندان پشتی:
بیشتر اوقات بیماران از ونیر کامپوزیت برای اصلاح ظاهر دندان های جلویی استفاده میکنند، اما واقعیت این است که از این روکش میتوان برای حفاظت از دندانهای پشتی نیز بهره گرفت. ممکن است که زیبایی دندان های خلفی به چشم نیاید اما با نصب کامپوزیت‌دندان میتوان از آنها در برابر سایش و پوسیدگی و آسیب های دیگر محافظت کرد.
از آنجایی که دندان های عقب معمولا سریع تر و بیشتر از دندان های جلویی خراب می شوند، در نتیجه کامپوزیت دندان های پشتی هم در معرض خطر بیشتری هستند، بنابراین باید نکات بهداشت دهان و دندان را کاملا رعایت کنید تا میزان دوام و طول عمر کامپوزیت را افزایش دهید.
کامپوزیت دندان یونیورسال:
اگر به دنبال کامپوزیت‌دندانی هستید که هم زیبا و هم محکم باشد، ما کامپوزیت یونیورسال را به شما پیشنهاد میکنیم. ما همیشه با دندان های پشتی، مواد غذایی را می جویم و زیبایی دندان های قدامی هم برای ما در اولویت است. کامپوزیت دندان چندکاره استحکام و قابلیت پالیش پذیری بالایی دارد و میتواند برای دندان های پشتی و جلویی استفاده شود. یعنی هم از دندان های پشتی به خوبی محافظت کند و هم اینکه زیبایی و جذابیت دندان های جلویی را نمایان کند.
کامپوزیت های سلف کیور (self cure):
مواد کامپوزیتی که روی دندان اعمال می شوند، باید به ۲ روش سفت و محکم شوند، روش اول این گونه است که توسط نور لیزر، کامپوزیت روی دندان سفت میشوند، اما در روش دوم مواد کامپوزیتی به مرور زمان و به صورت طبیعی سفت میشود. به این روش، سلف کیور گفته می شود. کامپوزیت دندان سلف کیور نیازی به نور لیزر برای سفت شدن مواد رزین ندارد. در داخل بریج یا پل دندان از کامپوزیت سلف کیور به عنوان ریشه برای پروتز استفاده می شود. یکی دیگر از کاربردهای ونیرهای سلف کیور، پر کردن سوراخ های دندان های پشتی است. امروزه به علت طولانی بودن فرظایند درمان کامپوزیت دندان سلف کیور، این روش کاربرد چندانی ندارد.
کامپوزیت های ارتودنسی:
در حالت عادی از ونیر کامپوزیت میتوان برای پوشش فاصله های بین دندانی استفاده کرد اما اگر این فاصله زیاد باشد، دیگر این روش کارساز نیست. در چنین شرایطی میتوان از کامپوزیت ارتودنسی برای کاهش شکاف های بین دندانی استفاده نمود. کامپوزیت های ارتودنسی توسط براکت ها یا اتصال باند ارتودنسی به سطح دندان چسبانده می شوند و میتوانند شکاف های بلند دندان را هم پر کنند. (دهانشویه برای ایمپلنت)
بررسی رنگ های مختلف کامپوزیت دندان
رنگ کامپوزیت، به چهار دسته A B C و D تقسیم می شود که هر کدام از رنگ ها بر اساس شدت روشنایی در درجه بندی ۱ ۲ ۳ و ۴ قرار می گیرند. روشن ترین درجه شماره ۱ مشخص شده است.
رنگ هر کدام از حروف به صورت موارد زیر بیان شده است:
- رنگ A: رنگ دندان قهوه ای مایل به قرمز رنگ
- رنگ B: قهوه ای مایل به زرد رنگ
- رنگ C: خاکستری
- رنگ D: رنگ دودی خاکستری مایل به قرمز
بهترین راهکار برای انتخاب بهترین رنگ کامپوزیت انتخاب رنگ بر اساس رنگ طبیعی دندان است. البته سلیقه فرد هم در انتخاب رنگ کامپوزیت‌تاثیرگذار است.
کاربردهای کامپوزیت دندان چیست؟
اصلی‌ترین کاربرد کامپوزیت ترمیم دندان است. حفره‌های دندانی یکی از مشکلات بسیار رایج در دندانها است. آنها حفره‌های کوچکی هستند که در اثر پوسیدگی دندان به دلایل مختلف روی سطوح دندانی ایجادشده و ظاهر دندانها را زشت و نامرتب می‌کند. این پوسیدگی‌های دندانی به دنبال تولید اسید توسط پلاک‌ها و باکتری‌های دهان ایجاد میشوند و مینای دندان را فرسایش می‌دهد. یکی از کاربردهای کامپوزیت دندان، برای پرکردن همین حفره‌های دندانی است. مواد کامپوزیتی به‌راحتی میتوانند وارد این حفره‌ها شوند و آنها را به‌خوبی پر کنند.
دیگر کاربرد کامپوزیت به‌منظور زیبایی لبخند و بهبود ظاهر دندانها است. کامپوزیت زیبایی دندانها را به ارمغان می‌آورد. برای ترمیم دندانهای شکسته یا دندان‌هایی که عاج آنها دچار سایش‌شده‌است، از کامپوزیت‌ها استفاده میشود. علاوه بر این به‌منظور ترمیم دندانهای شکسته، دندانهای فاصله‌دار و دندانهای نامرتب هم کامپوزیت‌ها کاربرد دارند.
کامپوزیت دندان‌شکسته یا کامپوزیت‌دندان فاصله‌دار تنها برای اهداف زیبایی ظاهری نیست. این تکنیک جزئی از روش‌های درمانی است و از آنها برای درمان دندان‌درد و رفع مشکلات دهان و فک هم استفاده میشود. کاربرد مهم دیگر کامپوزیت حفظ دوام و سلامت دندانها است تا مانع پوسیدگی‌های احتمالی بعدی شود.
دیگر کاربرد ترمیمی تکنیک کامپوزیت، کامپوزیت دندان کج و سایر بدشکلی‌های دندان است. به‌این‌ترتیب دندانها صاف و یکدست‌تر خواهند شد. در بعضی از افراد دندان قروچه باعث شکستگی دندان می شود.
کامپوزیت برای سفیدی دندان هم کاربرد دارد. از آن برای اصلاح نامرتبی دندانها هم استفاده میشود. از تکنیک‌های کامپوزیت‌دندان میتوان برای روکش‌کردن تمام دندانها استفاده کرد یا اینکه تنها برای برخی از دندانها از این ترکیبات بهره برد. کامپوزیت دندان نیش، کامپوزیت‌دندان خرگوشی و کامپوزیت‌دندان جلو از جمله پرکاربردترین‌هاست.
آشنایی با کامپوزیت دندان کج
شاید برای شما هم این سوال مطرح شود که آیا امکان کامپوزیت برای دندان های کج را وجود دارد؟ در پاسخ به این سوال، جواب مثبت است. خوشبختانه غلم دندانپزشکی با استفاده از روش های پیشرفته سعی کرده تا درمانی جهت رفع کجی دندان ها نیز پیدا کند تا این افراد نیز بتوانند تجربه لبخندی زیباتر را داشته باشند.
کامپوزیت یکی از محبوب ترین و رایج ترین روش های رفع کجی دندان ها است، البته این روش نیز در کنار لمینت دندان توانسته بسیاری از مشکلات ظاهری دندان ها را برطرف کند. اما اگر فرد از نواقص جدی تری برخوردار باشد به احتمال زیاد، دندانپزشک از روش های دیگری مثل ارتودنسی جهت درمان کجی و ناصافی دندان ها استفاده می کند.
کامپوزیت از روش های غیرتهاجمی در شیوه های ترمیمی و زیبایی دندان ها است که اگر کجی دندان ها شدید نباشد، می تواند به افراد کمک کرده تا بتوانند با دندان های زیباتری زندگی کنند. زیبابی ظاهری دندان ها برای بسیاری از افراد از اهمیت زیادی برخوردار است به نحوی که حاضر هستند مبالغی را جهت رفع کجی و ناصافی دندان های خود هزینه کنند. این روش جز روش های گران جهت زیباتر کردن دندان ها نیست و معمولا افراد تمایل دارند تا از این روش استفاده کنند.
دندان ها از مهم ترین اعضای بدن هستند که توجه به سلامتی آن ها نه تنها بر حفظ دهان و دندان بلکه بر بقای سایر اعضای بدن نیز تاثیر مثبتی می گذارد. زیبای ظاهری دندان ها نیز نه تنها باعث می شود فرد از اعتماد به نفس بیشتری برخوردار باشد بلکه سلامت سایر دندان ها را نیز تضمین می کند.
مال اکلوژن یک اصطلاح درمانی می باشد که برای دندان هایی که تراز نیستند، توسط و دندانپزشک زیبایی و ارتودنتیست ها استفاده می شود. مال اکلوژن در مواقعی که یک یا چند دندان کج در دهان وجود داشته باشند و جلوی دندان های بالایی و پایینی در موقعیت عادی گرفته می شود. دندان های کج سبب بروز مشکل مختلفی در دهان می شوند. از جمله این مشکلات می توان به مواردی مانند ایجاد فشار اضافی بر روی دندان ها، مشکل در جویدن و خوردن، عدم اعتماد به نفس، مشکل در انجام بهداشت دهان و دندان اشاره کرد.
روش های درمان دندان کج
اگر متوجه فرم نامناسب دندان های خود هستید و قصد دارید درمان کنید نگران نباشید زیرا در حال حاضر روش های متنوعی برای صاف کردن دندان ها وجود دارد.برای صاف کردن دندان کج خود ابتدا حتما با دندانپزشک و ارتودنتیست صحبت کنید.دندانپزشک پس از این که دندان های شما را ارزیابی کرد بهترین درمان ممکن را به شما پیشنهاد می کند.
از روش های درمان دندان کج می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ارتودنسی:اولین پیشنهاد متخصص ارتودنسی استفاده از بریس است.بریس ها برای افراد مختلف و در هر سنی گزینه مناسبی برای هماهنگ و صاف کردن دندان ها هستند.
- ونیرکامپوزیت :اگر یک یا چند دندان کج مانع از جمع شدن دندان های فوقانی و تحتانی در موقعیت عادی شده اند از کامپوزیت می توان برای ترمیم آن استفاده کرد.
- لمینت دندان: در بین راه های پیشنهاد شده کامپوزیت مقرون به صرفه تر است اما برای رفع همه ی انواع کجی دندان ها کارآیی ندارد.
تأثیر کامپوزیت بر سلامت و زیبایی دندان چیست؟
کامپوزیت‌های دندانی در هر نوعی که باشند، تأثیر بسیار زیادی روی زیبایی ظاهری افراد خواهند داشت. آنها موجب افزایش اعتمادبه‌نفس افراد شده و زیبایی لبخند آنها را دو چندان میکنند. برای درک بهتر تأثیر دندان کامپوزیت شده در چهره فرد، بهتر است یک عکس قبل از کامپوزیت را با عکس بعد از کامپوزیت‌دندان مقایسه کنید تا به تأثیر این روش روی زیبایی چهره افراد پی برد.
اما همان‌طور که گفته شد، کامپوزیت‌های دندانی تنها برای زیبایی ظاهری استفاده نمی‌شوند. علاوه‌بر زیبایی نمی‌توان تأثیر کامپوزیت در افزایش سلامت دهان و دندان را انکار کرد. جلوگیری از شکستن دندانها، پیشگیری از فرسایش و پوسیدگی دندانی و رفع دندان‌دردهای ناشی از فاصله بین دندانها، از جمله این موارد است. خصوصا کامپوزیت دندان‌شکسته یا کامپوزیت‌دندان کج یا پوسیده، تأثیر بسیار زیادی در جلوگیری از شکستگی و خرابی دندانهای فرد خواهد داشت.
مراحل کامپوزیت دندان چگونه است؟
برای انجام کامپوزیت‌دندان چندین مرحله اساسی باید طی شود. در اولین قدم برای انجام این کار دندانها باید آماده شوند. آماده‌کردن آنها شامل رفع مشکلات مختلف دندانها مانند ترمیم دندانهای جرم‌گرفته، درمان عفونت‌های دندان و عفونت لثه و غیره میشود. درمان دندان‌درد قبل از انجام کامپوزیت بسیار ضروری است.
کشیدن دندانهای معیوب، کانال‌کشی ریشه، پرکردن و سایر خدمات دندانپزشکی از جمله دیگر مواردی است که برای آماده‌کردن دندانها ممکن است نیاز باشد. سفیدکردن دندانها هم در مواردی انجام میشود. درست است که یکی از کاربردهای کامپوزیت برای سفیدی دندانها است، اما در برخی مواقع پیش از اعمال روکش‌ها دندانها را سفید میکنند.
مرحله بعدی برای انجام کامپوزیت‌دندان، اچ کردن مینای دندان است. در این روش از یک اسید برای سفت‌تر کردن دندانها (مینای دندان) استفاده میشود تا به‌این‌ترتیب مواد کامپوزیت بهتر و مستحکم‌تر روی دندانها باند شوند. حال باید رنگ کامپوزیت مورداستفاده روی دندانها نیز انتخاب شود. رنگ‌های کامپوزیت دندان متفاوت است و باید از رنگ مناسب و سازگار با دندانها استفاده شود. برای مثال رنگ کامپوزیت دندان xbw یکی از رنگ‌های مورداستفاده در دندان‌پزشکی‌هاست
در خصوص رزین کامپوزیت، این ترکیبات به‌صورت مستقیم روی دندانها اعمال میشوند. ابتدا چسب و مواد باندینگ روی دندانها اعمال شده و کامپوزیت‌دندان به‌صورت لایه‌لایه روی دندانها قرار داده میشود. باتوجه‌به سطح دندان‌هایی که به کامپوزیت نیاز دارند و دلیل انجام این کار، مراحل ترمیم انجام میشود. ترمیم و کامپوزیت دندان خرگوشی، بستن فاصله بین دندانها با کامپوزیت، کامپوزیت روی دندان‌شکسته، کامپوزیت‌دندان نیش و غیره هر یک مراحل ترمیم متفاوتی خواهند داشت. در مراحل نهایی نیز باید فرم‌دهی پایانی کار انجام شود تا مواد به‌خوبی روی دندانها قرار بگیرد.
کامپوزیت دندان برای چه افرادی کاربرد دارد؟
تشخیص کامپوزیت کردن دندان ها با دندانپزشک است، دندانپزشک با توجه به شرایط دندانی فرد اقدام به درمان کامپوزیت می نماید و در موارد زیر عمدتا این درمان استفاده می شود:
- در مورد تغییر رنگ دندان ها بطوریکه روش هایی نظیر سفید کردن دندان ها دیگر جوابگو نیست.
- برای اصلاح ارتفاع دندان ها، کوتاه بودن دندان ها را می توان با کامپوزیت اصلاح نمود.
- شکستگی ها، لب پریدگی ها و موارد این چنینی نیز نیازمند بکارگیری کامپوزیت هستند.
- اصلاح ترتیب و کج بودن دندان ها، در میزان نامرتبی های جزئی استفاده از کامپوزیت بهتر از ارتودنسی و روش های دیگر است.
- پر کردن دندان ها، مخصوصا در دندان های جلویی که زیبایی آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است. در مواردی که از آمالگام برای پر کردن دندان ها استفاده می شد، سیاهی آن جلوه مناسبی نداشت، این در حالی است که جایگزینی کامپوزیت بجای آمالگام بسیار مناسب تر است.
- …
اگر فواصل بین دندان ها زیاد باشد، دیگر کامپوزیت گزینه مناسبی برای دندان ها به حساب نمی آید، باید از روش های دیگر نظیر ارتودنسی برای این امر استفاده کنند. همچنین کامپوزیت های مورد استفاده برای افراد باید بهداشت مناسب را برای آن ها رعایت نمود.
مزایای دندان کامپوزیت شده چیست؟
در ادامه، برخی از مزایا استفاده از کامپوزیت دندان را بیان کرده‌ایم. با مطالعه این قسمت، حتماً به پاسخ پرسش خود خواهید رسید.
- چون در این روش دندانها تراشیده نمی‌شوند یا در صورت نیاز به تراشیدن، میزان آن بسیار کم است (حدود ۰.۳ میلی‌متر)، پس به دندان (مینا و عاج) آسیب وارد نمی‌شود.
- کامپوزیت قابلیت ترمیم دارد؛ پس در صورت مشاهده آسیب دیدگی می‌توانید آن را ترمیم کنید.
- ترمیم کامپوزیت، آسان و در مدت زمان کوتاهی امکان‌پذیر است.
- زمان انجام کار نیازی به استفاده از داروی بی‌حسی نیست؛ مگر برای دندانهای حساس و موارد خاص.
- کامپوزیت نسبت به لمینیت از استحکام و مقاومت بیشتری برخوردار است.
- ظاهر آن مشابه شکل و فرم و رنگ آن مشابه دندان طبیعی است.
- به خاطر عدم استفاده از لابراتوار، خطا انسانی کاهش می‌یابد. علاوه بر کاهش خطا انسانی، در زمان و هزینه شما هم صرفه‌جویی میشود.
معایب کامپوزیت چیست؟
- گاهی اوقات به دلایلی از جمله: انجام ندادن مراقبت‌های لازم یا پایین بودن کیفیت کامپوزیت، لازم است نسبت به تعویض کامپوزیت اقدام کرد.
- میزان براقیت و درخشندگی در بعضی از کامپوزیت‌ها کمتر است اما میتوان روش‌هایی را برای افزایش براقیت و درخشندگی به کار برد.
- بعد از انجام کامپوزیت، باید نسبت به مسائل بهداشتی و رفتاری توجه بیشتری نشان داد.
- از دیگر معایب کامپوزیت دندان، میتوان به احتمال ایجاد لک و تغییر رنگ در کامپوزیت‌ها اشاره نمود. البته با انجام پولیش دندان میتوان نسبت به رفع آنها اقدام کرد.
عوارض کامپوزیت دندان چیست؟
هر عملی دارای عوارض جانبی است و کامپوزیت‌دندان هم از این امر مستثنا نیست. اما در صورتی که برای درمان به یک پزشک متخصص و ماهر مراجعه کنید، دندانپزشک نیز از بهترین نوع کامپوزیت برای درمان دندانهای شما استفاده کند، به جرأت میتوان گفت این عمل، هیچ عارضه جانبی را به دنبال نخواهد داشت.
از رایج‌ترین خطرات و عوارض کامپوزیت دندان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
۱. نداشتن ساختاری محکم به اندازه دندانهای طبیعی
معمولا روکش کامپوزیت به اندازه 5 تا ۷ سال ماندگاری دارد و بعد از گذشت مدتی ممکن است لبه‌های آن زبر و شکسته شود. طبق تجربه، طول عمر کامپوزیت دندانهای جلو کمتر از دندانهای عقب است.
۲. ایجاد ناهماهنگی در رنگ و ظاهر دندانها
با توجه به اینکه تغییر رنگ رزین کامپوزیت پس از خشک شدن آن امکان‌پذیر نیست، درصورتی‌که رنگ و ظاهر آن با دندانهای مجاور هماهنگ نباشد، این مسئله باعث بی‌نظمی میشود. البته ضخیم نبودن روکش کامپوزیت و تراز صحیح لبه‌های روکش با دندانها نیز مهم است.
۳. ایجاد حساسیت دندانی
اصولاً دندانپزشک قبل از اعمال رزین کامپوزیت روی هر دندان، باید کمی از مینای دندان را بتراشد تا در اثر سطح ناهموار ایجادشده اتصال بهتری برقرار شود. در برخی از افراد، این مساله باعث بروز حساسیت خفیف و موقت دندان میشود.
۴. تغییر رنگ و ظاهر کامپوزیت دندان
رزین کامپوزیت ساختار متخلخلی دارد و به‌مرور زمان احتمال تغییر رنگ یا ایجاد لکه روی آن وجود دارد. به‌خصوص اگر بعد از کامپوزیت سیگار کشیدن یا مصرف چای، قهوه و نوشیدنی‌های گازدار را محدود نکنید. توصیه میکنیم برای افزایش ماندگاری کامپوزیت‌دندان به‌خصوص افزایش طول عمر کامپوزیت دندانهای جلو، به دستورالعمل‌های دندانپزشک خود توجه کنید.
عوارض خطرناک کامپوزیت دندان:
اصولاً قبل از کامپوزیت دندان، لازم است که دندانپزشک شما را معاینه کند تا در صورت وجود هرگونه بیماری فعال دهان و دندان، آنها را درمان کند. چراکه اگر این مشکلات رفع نشوند یا کاندید مناسبی برای این روش نباشید، ممکن است با عوارض خطرناکی مانند موارد زیر مواجه شوید:
۱. احساس درد و ناراحتی
اصولاً کامپوزیت روشی سریع و بدون درد است و نیازی به بی‌حسی ندارد. با این وجود، ممکن است برخی از بیماران بعد از انجام آن تا چند روز با احساس ناراحتی در ناحیه دندان، لثه و فک مواجه شوند.
۲. بروز تروما یا آسیب
همه کسانی‌که کامپوزیت‌دندان را انجام میدهند، در معرض خطر تروما هستند. در نتیجه لازم است مقداری از مینای دندان برداشته شود. این مساله ممکن است باعث نکروز یا مرگ بافت داخلی همبند پالپ دندان شود و مشکلات بعدی مانند پوسیدگی شدید یا افتادن زودرس دندان را ایجاد کند.
۳. التهاب و عفونت بافت لثه
ازآنجایی‌که سازگاری بافت لثه با روکش کمی زمان می‌برد، احتمال بروز این مورد از عوارض کامپوزیت‌دندان وجود دارد. به‌همین‌دلیل، دندانپزشک در جلسات بعدی به وجود التهاب یا ناراحتی خفیف تا شدید در ناحیه لثه توجه ویژه‌ای می‌کند.
۴. پوسیدگی دندان
فراموش نکنید که دندانهای تراشیده‌شده برای کامپوزیت، بیشتر در معرض خطر پوسیدگی و عفونت پالپ دندان هستند. با توجه به اینکه احتمال گیر کردن ذرات غذا بین کامپوزیت و دندان وجود دارد.
توصیه میکنیم برای کاهش عوارض کامپوزیت‌دندان و افزایش طول عمر کامپوزیت دندانهای جلو و عقب، به یک دندانپزشک حرفه‌ای و باتجربه مراجعه کنید.
طول عمر کامپوزیت دندان چقدر است؟
سؤالی که برای بسیاری از افراد پیش می‌آید، میزان دوام و طول عمر کامپوزیت دندان است. این که روکش‌های کامپوزیتی تا چه مدت دوام داشته باشند و برای چه مدت زمانی روی دندانها بمانند به چند مورد بستگی دارد.
در درجه اول نوع ونیر کامپوزیت و میزان کیفیت و جنس آن اهمیت دارد. برای مثال همان‌طور که پیش‌ازاین هم گفته شد کامپوزیت سارماکو و کامپوزیت ips از جمله بادوام‌ترین و ماندگارترین کامپوزیت‌های مورداستفاده در دندانپزشکی است. متریال مورداستفاده در دندانپزشکی مانند قلم موی کامپوزیت دندانپزشکی، رنگ‌های کامپوزیت دندان و متریال مورداستفاده برای باندینگ و آماده‌سازی دندانها هم در تعیین عمر این روکش‌ها اهمیت دارد.
مورد مهم بعدی در میزان دوام این کامپوزیت‌های دندانی، میزان مهارت دندانپزشک است. دندانپزشک باید مهارت و تجربه کافی را داشته باشد تا بتواند باتوجه‌به شرایط دندانها، بهترین کار را برای مراجعه‌کنندگان انجام دهد.
مراقبت‌های بعد از کامپوزیت کردن دندانها هم اهمیت زیادی دارد. برای مثال در خصوص عمر کامپوزیت دندانهای جلو، گاز نزدن مواد غذایی سفت و رعایت بهداشت دهان و دندان در میزان ماندگاری این روکش‌ها بسیار مؤثر خواهد بود.
مراقبت های لازم بعد از کامپوزیت چیست؟
- پس از درمان در صورت حساسیت دندانها به سردی، گرمی و یا مواد غذایی سفت و سخت، نیاز به نگرانی نیست و امری طبیعی می‌باشد و با گذشت زمان به مرور بهبود می‌یابد.
- پس از اتمام کار، تا چند ساعت باید از خوردن مواد غذایی به خصوص مواد غذایی سخت و یا رنگی، پرهیز کرد. پس از آن نیز رژیم غذایی باید رعایت شود و از گاز زدن مواد غذایی سخت مانند سیب پرهیز شود.
- بهداشت فردی را به هیچ عنوان نباید فراموش کرد.
- از مصرف افراطی نوشیدنی‌های رنگی مثل قهوه بپرهیزید.
- پرهیز از استعمال دخانیات، زیرا در طولانی مدت اثرات مخربی روی کامپوزیت خواهد گذاشت.
یکی از مشکلات افرادی که کامپوزیت‌ونیر کرده اند این است که بین دندانهایشان زرد می شود. علت این موضوع می تواند پالیش نامناسب بین دندانها باشد. در واقع بین دندانها هم بایست مثل سطح رویی دندان خوب پالیش و صاف شود تا بعدها دچار رنگ پذیری نشود. یکی از ابزارهای پالیش کامپوزیت در ناحیه بین دندانها، نوارهای پرداخت کامپوزیت است. از دیگر مورادی که میتواند باعث ترک کامپوزیت‌ها و اسیب به آنها شود دندان قروچه می‌باشد.
هزینه کامپوزیت دندان چقدر است؟
حجم کامپوزیت بکار برده شده، نوع برند مصرفی، تعداد دندان‌کامپوزیت شده و … از جمله مواردی است که در تعیین قیمت نهایی کامپوزیت تاثیر فراوان دارد. دستمزد خود دندانپزشک نیز بر قیمت نهایی کامپوزیت‌تاثیر دارد. اگر دندانی دچار نقص یا عیب احتمالی باشد، باید در گام نخست این نقص برطرف شده، سپس اقدام به کامپوزیت کردن دندان ها نمود. هزینه کامپوزیت با هزینه ترمیم های تکمیلی مجزا حساب می شود. برای کامپوزیت کردن دندان های خود مرکزی را انتخاب نمایید که بهترین برندها را با قیمت مناسب برای دندان های شما اجرا نماید.
اگر قصد کامپوزیت کردن دندان ها را دارید، در گام نخست بهتر است دندانپزشکی مجرب در این حوزه و سایر حوزه های دندانپزشکی بیابید. تخصص و تجربه دندانپزشک در این مورد بسیار مهم است. دندانپزشک مجرب بایستی از بهترین متریال مصرفی برای کامپوزیت‌دندان های فرد استفاده نماید. در دندانپزشکی دکتر سعید کریمی خدمات زیبایی دندان از جمله کامپوزیت کردن دندان ها با برترین برندهای موجود با قیمت مناسب انجام می گیرد.
سخن پایانی
شما در این مقاله با کامپوزیت دندان آشنا شدید. همچنین از مراحل انجام کامپوزیت و مزایا و معایب آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
بله ، کامپوزیت از پوسیدگی دندان ها به خوبی جلوگیری می کند. البته این شرایط در حالی است که بهداشت دهان و دندان کاملا رعایت شود.
روش زیباسازی دندان بر اساس شرایط شخص انتخاب میشود. گاهی اوقات دندان پزشک ترجیح می‌دهد از کامپوزیت استفاده کند و گاهی وقت ها از لمینت. در صورتی که دندان های شما دچار شکستگی زیاد باشد و بیش از حد با تغییر رنگ دندان ها مواجه باشید، لمینت سرامیکی گزینه بهتری است.
