معرفی انواع ارتودنسی دندان

ارتودنسی دندان انواع مختلفی دارد که می‌تواند شامل چند تقسیم بندی مختلف شود، اما برای درک بهتر، ما در اینجا ارتودنسی دندان را بر اساس نوع ابزار و عملکرد آنها تقسیم بندی می کنیم. به طور کلی ارتودنسی به ۲ دسته متحرک و ثابت تقسیم می‌شود.

۱- ارتودنسی ثابت

در این نوع درمان ارتودنسی، برای یک مدت طولانی از تجهیزات خاصی به صورت ثابت، برای تراز کردن دندان ها استفاده میشود. در تمام طول مدت درمان این ابزار باید در دهان قرار داشته باشند و به هیچ عنوان خارج نشوند (مگر تحت نظر و توسط دندانپزشک). این روش معمولا برای افرادی استفاده می‌شود که وضعیت دندانی پیچیده‌ای دارند و بیمار باید ماهی یکبار  به متخصص مراجعه کند تا بر اساس روند بهبود، پلاک‌ها تنظیم و فیکس شوند.

انواع ارتودنسی ثابت

ارتودنسی با بریس (براکت و سیم) که یک شیوه مرسوم و قدیمی است خود از انواع مختلفی تسشکیل شده است که بر اساس جنس و نحوه کارکرد به موارد زیر تقسیم می‌شود:

• ارتودنسی با بریس فلزی: یک از رایج ترین انواع ارتودنسی ثابت است
• ارتودنسی سرامیکی : که در آن از بریس هایی از جنس سرامیک استفاده می‌شود.
• ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی:  در این روش، سیم و براکت در پشت دندان نصب می‌شوند و قابل دیدن نیستند، اما از این روش درمان برای مشکلات ساده تر استفاده می‌شود.
• ارتودنسی دیمون: در این نوع ارتودنسی از براکت‌هایی استفاده می‌شود که قابلیت باز و بسته شدن دارند.

۲- ارتودنسی متحرک

در این شیوه درمانی، از ابزار ارتودنسی استفاده میشود که لزومی ندارد برای یک مدت طولانی و تا پایان درمان آن ها را در دهان قرار داد. این ابزار معمولا در طول شبانه روز نزدیک ۲۲ ساعت باید در دهان قرار بگیرند.

انواع ارتودنسی متحرک

۴ نوع ابزار ارتودنسی متحرک وجود دارد که در دسته ی ارتودنسی متحرک قرار می گیرد:

• ارتودنسی نامرئی: این نوع ارتودنسی به دلیل بی رنگ بودن کل پلاک، یکی از پرطرفدارترین درمانهای ارتودنسی متحرک است.
• ارتودنسی متحرک زد اسپرینگ: برای جلو کشیدن دندان هایی که به عقب رفته اند استفاده می‌شود.
• بریس های هاولی: برای به عقب کشیدن دندان های فک بالایی که بیش از حد جلو باشند.
• ریتینر: نگهدارنده ارتودنسی که پس از پایان درمان ارتودنسی برای تثبیت موقعیت جدید دندان ها استفاده می شود.

ویژگی دستگاه‌های ارتودنسی متحرک چیست؟

• هرچند که به اندازه بریس ها مقاوم نیستند و نمیتوانند به آن اندازه تاثیر گذار باشند، اما انواع متحرک دستگاه های متحرک ارتودنسی میتوانند به آرامی یک یا تعدادی دندان را حرکت داده و تراز کنند.
• معمولا عوارضی ندارند و یا حداقل عوارض را دارند.
• قابلیت خارج کردن آنها از دهان است، به خصوص زمانهایی که هنگام خوردن غذا احساس درد می کنید.
• اگر به صورت صحیح از آن ها مراقبت نشود احتمال عفونت لثه وجود دارد.

۳- ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی لینگوال که به آن ارتودنسی پشت دندان نیز گفته می‌شود، نوعی از ارتودنسی ثابت است که به صورت نامرئی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش نیز برای برطرف کردن مشکلات و ناهنجاری‌های بسیار شدید مفید است. تنها تفاوت آن با نوع ثابت و معمولی ارتودنسی این است که تمام لوازم مانند بریس، براکت و سیم‌ها در پشت دندان‌ها قرار گرفته و قابل رویت نیستند.

مهم‌ترین مزیت این روش این است که افرادی که به دلیل ظاهر ناخوشایند ایجاد شده از درمان ارتودنسی دوری می‌کنند، می‌توانند از آن استفاده کنند. همچنین در صورت طولانی شدن دوره درمان، بریس‌ها در معرض دید نبوده و راحت‌تر می‌توانید آن‌ها را تحمل کنید.

معایب استفاده از روش ارتودنسی نامرئی به صورت زیر هستند:

• هزینه درمان بالا به دلیل ساخت اختصاصی در لابراتوار
• نصب و برداشتن سخت بریس‌ها در پشت دندان‌ها
• سخت‌تر شدن رعایت نکات بهداشتی
• ایجاد مشکلاتی در بلع و تکلم

۴- ارتودنسی مدل سرامیکی

ارتودنسی سرامیکی روشی دیگر از انجام انواع ارتودنسی است که برای افرادی که علاقه‌ای به استفاده از بریس‌های فلزی ندارند، مناسب است. این روش با دیگر روش‌های ارتودنسی ممکن است تفاوت‌هایی در زمینه‌های مختلف مانند عملکرد، طول درمان، ظاهر و همچنین نحوه قرارگیری بریس‌ها داشته باشد. براکت‌ها از جنس سرامیک تهیه شده و بیشترین میزان شباهت را به دندان‌های طبیعی فرد دارند.

مزایای ارتودنسی سرامیکی به صورت زیر هستند:

• شفاف بودن ارتودنسی
• امکان تغییر رنگ براکت‌ها دقیقا مشابه با دندان‌های طبیعی
• کمترین میزان آلرژی و حساسیت نسبت به جنس سرامیک
• بروز مشکلات کمتر در هنگام عکس برداری

۵- بریس های دیمون

این روش نیز در دسته ارتودنسی‌های ثابت قرار دارد، با این تفاوت که حرکت دندان‌ها سریع‌تر و طول درمان کوتاه‌تر است. با کمک ارتودنسی دیمون می‌توانید در کمترین زمان ممکن به دندان‌هایی مرتب و لبخندی زیبا برسید. روش قرارگیری لوازم در این ارتودنسی به صورتی است که از مکانیزم کشویی استفاده می‌کند. براکت‌ها به کمک سیم‌ها قرار گرفته اما به صورت کاملا محکم و سفت قرار نمی‌گیرند، به این صورت دارای لغزش کمی بوده تا در جای مناسب قرار گیرند. در صورتی که در روش ثابت، لغزش و جابجایی توسط دندانپزشک انجام می‌شود.

برای انجام این ارتودنسی می‌توان از انواع مختلف براکت فلزی، شفاف یا رنگی استفاده نمود. در صورت استفاده از براکت‌های شفاف، ارتودنسی نامرئی به شمار می‌رود. هزینه این نوع ارتودنسی به دلیل استفاده از فناوری خودکنترلی، بیشتر از روش‌های دیگر است.

از مهم‌ترین مزایای ارتودنسی دیمون می‌توان به درد کمتر، طول درمان کمتر و تمیز کردن راحت‌تر براکت‌ها اشاره کرد. همچنین نیازی به مراجعه به دندانپزشک برای تنظیم آن‌ها ندارید.

۶- ارتودنسی رنگی

در این نوع ارتودنسی از کش‌ها یا همان بریس‌های رنگی برای استحکام و شکل دهی مناسب به دندان‌ها استفاده می‌شود. همچنین می‌توان از نگین‌های رنگی بر روی ارتودنسی استفاده نمود. در این مدل زمانی که فرد لبخند زده یا صحبت می‌کند، ظاهری جذاب و فانتزی با رنگ‌های مختلف دیده می‌شود. معمولا از این روش برای کودکان و نوجوانان استفاده می‌شود و بزرگسالان کمتر به ارتودنسی رنگی علاقه دارند. انتخاب نوع رنگ نیز می‌تواند با توجه به سلیقه فرد و رنگ پوست او تعیین شود.